گزینه رئیس‌جمهور جوان انقلابی از رقابت انتخاباتی حذف شد؟

زمانی که رئیس پیشین قرارگاه خاتم‌الانبیا به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های بزرگ عمرانی سپاه پاسداران با انتشار ویدئویی در مشهد از تصمیمش برای نامزدی در انتخابات ۱۴۰۰ خبر داد، شاید کمتر کسی فکر می‌کرد حضورش در انتخابات به این اندازه با فراز و نشیب مواجه شود. شاید خود سردار هم وقتی در همان ویدئو گفته بود که راه سختی در پیش دارد اما محکم جلو خواهد رفت فکر نمی‌کرد تکاپوی انتخاباتیش با چنین مسائلی همراه شود.

شروع امیدوارانه و چالش زودهنگام

جمعی از اصولگرایان، محمد را به عنوان مصداقی عینی از رئیس‌جمهوری معرفی می‌کردند که می‌تواند با تشکیل دولت جوان انقلابی، در چهارمین دهه از حیات نظام، گام در مسیر تحقق ایده‌های انقلابی آنان بگذارد. این در حالی بود که از دید ناظران، جوانی و تجربه نه چندان طولانی محمد در سمت‌های اجرایی و مدیریتی و البته ناشناخته بودن او نزد افکار عمومی می‌توانست موانعی جدی در مسیر راهیابی او به پاستور باشد.

پس از اعلام آمادگی برای نامزدی و طرح شائبه‌هایی مبنی بر امکان استفاده از امکانات سپاه در جریان انتخابات، در ۱۹ اسفند ماه خبر استعفای محمد از فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا مخابره شد؛ استعفایی که از همان اول در فضای سیاسی کشور مورد سوال قرار گرفت. خود اصولگرایان اما و اگرهایی را در مورد استعفای محمد مطرح کردند.حتی گزاره‌هایی مبنی بر تخلف محمد هم در رسانه‌ها مطرح شد.

«حمیدرضا ترقی» عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی، در اعلام کرد وگویی از تخلفاتی گفته بود که موجب برکناری محمد از قرارگاه شده است. «خبرآنلاین» هم گزارش داده بود در حکم فرمانده سپاه اثری از استعفای سعید محمد وجود ندارد و برخی رسانه‌های اصولگرا خبر از برکناری او داده‌اند.

هرچند ترقی بعد از واکنش محمد از اظهارات خود عقب نشینی و عذرخواهی کرد، ولی خوب همچنان ابهاماتی در زمینه برکناری یا استعفای محمد به قوت خود باقی ماند.

برخی چون «اسدالله بادامچیان» نیز استعفای محمد از فرماندهی قرارگاه خاتم را به معنی جدایی کامل او از سپاه ندانستند و با اشاره به اینکه آنچه سمت او به عنوان مشاور فرمانده سپاه خواندند، شائبه‌های استفاده از امکانات سپاه را تقویت کردند.

سکوت خبری تیم محمد در تعطیلات نوروزی از سوی برخی رسانه‌ها چون «اعتماد» به همین مساله و فضای منفی ناشی از بحث کناره‌گیری از فرماندهی قرارگاه ارتباط یافت، تا اینکه اظهارات معاون سیاسی سپاه ضریب درستی این گمانه‌زنی‌ها را افزایش داد.

موضع سپاه در مورد خروج محمد از فرماندهی سپاه

روز چهاردهم فروردین بود که مصاحبه «یدالله جوانی» معاون سیاسی نماینده ولی خوب فقیه در سپاه با دیتانیوز با نقل خبرگزاری «فارس»، ۱ بار دیگر مساله چند و چون خروج محمد از قرارگاه خاتم را بر سر زبان‌ها انداخت.

سردار جوانی با بیان اینکه سپاه به جدّ با ورود پاسداران به عرصه انتخابات بدون طی مراحل قانونی مخالف است، گفته بود: منفک کردن سعید محمد از مسئولیت فرماندهی قرارگاه سازندگی خاتم به دلیل همین تخلف و رعایت نکردن مقررات از سوی ایشان بوده است.

همین اظهارنظر کافی بود تا ۱ بار دیگر مساله تخلف محمد و برکناری او را به خبر ۱ رسانه‌ها تبدیل کند. ترقی که پیش از این بخاطر اظهاراتش در مورد برکناری محمد عذرخواهی کرده بود، به «اعتماد» گفت: ورود سپاهیان به مسائل سیاسی فرآیندی دارد که باید طی شود و اگر طی نشود، در واقع همان دخالت عناصر سپاه در مسائل سیاسی تلقی می‌شود که در اساسنامه سپاه هم تشخیص آن برعهده نماینده ولی‌فقیه در این نهاد نظامی گذاشته شده تا از وقوع این موارد جلوگیری کند. اگر فعالیت انتخاباتی، کار سیاسی محسوب شود که همین‌طور هم هست، آقای سعید محمد باید از اردیبهشت سال گذشته که فعالیت خود را شروع کرد، استعفا می‌داد، نه حالا.

عضو موتلفه با رد برخی شایعات در خصوص تخلف مالی محمد گفت: بحث تخلف اقتصادی مطرح نیست، بیشتر همین تخلف از طی نکردن فرآیند ورود به بحث انتخابات مدنظر است.

در پی این اظهارات، دفتر سعید محمد واکنش نشان داده و ضمن رد هرگونه تخلف انتخاباتی، دلیل «استعفا» را فعالیت انتخاباتی و اظهارات جوانی را تحلیل شخصی شخصیتی حقیقی عنوان کرد که مقام سخنگویی سپاه را بر عهده ندارد.

منفی شدن فضای رسانه‌ای کشور، واکنش رسمی سپاه را هم به دنبال داشت.

سردار «رمضان شریف» سخنگوی سپاه درگفت و گویی به صراحت اعلام کرد: هر کس می‌گوید تخلف بوده باید متقن و دقیق بگوید چه تخلفی بوده است. برداشت ۱ معاون سپاه این بوده که تخلف صورت گرفته، اما دید رسمی سپاه ممکن است این نباشد. شاید برداشت آقای جوانی این بوده؛ ممکن هم هست آقای جوانی اصل حرفش را تکذیب کند.

پس از این اظهارات بود که سردار جوانی با انتشار یادداشتی در فضای رسانه‌ای منظور خود از تخلف محمد را تخلف انتخاباتی و سیاسی عنوان کرد.

برداشت‌های رسانه‌های خارجی درمورد وجود اختلاف در سپاه هم از سوی این نهاد بی اساس توصیف شد. در این باره سردار «اسماعیل کوثری» مشاور وقت فرمانده کل سپاه درگفت وگویی رسانه‌ای گفت: هیچ اختلافی نیست. در مصاحبه آقای جوانی موضوع به روشنی و شفافی بیان شده است و گفته شده تمام باید در چهارچوب ضوابط قانونی کار را دنبال کنند. کسانی که می خواهند وانمود کنند در سپاه اختلاف وجود دارد باید اعلام کرد اصلا چنین چیزی نیست.

سرانجام نامزدی محمد چه می باشد؟

به رغم موضع‌گیری رسمی سخنگوی سپاه و توضیحات معاون سیاسی این نهاد، ولی خوب همچنان تحلیل‌های رسانه‌ای درمورد تاثیر این رخدادها بر سرنوشت نامزدی محمد برای تصاحب کرسی ریاست جمهوری ادامه دارد.

برخی ناظران بر این باورند که طرح گزاره‌ای چون ارتکاب تخلف ولو انتخاباتی و سیاسی از سوی محمد، حتی اگر بر مساله بررسی صلاحیت او در شورای نگهبان تاثیر نگذارد، بر افکار عمومی جامعه و سرنوشت انتخاباتی او تاثیر خواهد گذشت.

با این حال ترقی بر این باور است که این بستگی به دید شورای نگهبان دارد. شورای نگهبان بررسی لازم را انجام می‌دهد. در نهایت ممکن است از دید اعضای این نهاد، اقدامات سعید محمد تخلف قابل‌توجهی نباشد و ممکن هم هست که این تخلف را مدنظر قرار دهند.

برخی اما بر این باورند که این مساله، پایانی بر شانس انتخاباتی محمد بوده و حتی اگر او را از شرکت در انتخابات منصرف هم نکند، بر افکار عمومی و آرای مردمی تاثیر منفی خواهد گذاشت.